VI Obóz Naukowy Biologiczno – Chemiczny
W dniach od 5 do 7 października 2021 r. uczniowie klas 3c, 3cg oraz 3dg wzięli udział w VI Obozie Naukowym Biologiczno-Chemicznym, który obejmował zajęcia terenowe oraz pokazy doświadczeń chemicznych odbywające się w Krakowie.
W pierwszym dniu obozu udaliśmy się do nowo otwartego Centrum Edukacji Przyrodniczej – jednostki muzealno-dydaktycznej funkcjonującej na terenie III Kampusu UJ. Centrum gromadzi zbiory zoologiczne, geologiczne, antropologiczne i paleobotaniczne uniwersytetu. W ramach zwiedzania młodzież miała okazję poznać różne biomy i środowiska będące doskonałą okazją do poznania warunków determinujących funkcjonowanie wybranych środowisk. Mogliśmy także śledzić adaptację zwierząt do różnych warunków środowiska i w związku z różnym trybem życia. Obejrzeliśmy też wystawę z antropologii zawierającą repliki szczątków kostnych Hominidów, okazy małp zwierzokształtnych i człekokształtnych oraz czaszki wielu gatunków małp obrazujących zróżnicowanie budowy w zależności od spożywanego pokarmu. Do najciekawszych eksponatów należały naturalne oraz intencjonalne mumie. Ponadto w bloku wyjaśnione zostały zagadnienia związane z patologiami kostnymi, zróżnicowaniem współczesnego człowieka oraz korelacjami rozwoju człowieka i cywilizacji. Systematykę zwierząt prześledziliśmy dzięki zestawom eksponatów oraz modeli umożliwiających prześledzenie jak zmieniały się plany budowy i wygląd morfologiczny na różnych etapach ewolucji.
Kolejno uczniowie wzięli udział w zajęciach zorganizowanych w budynku Wydziału Chemii UJ, innowacyjnego kompleksu zawierającego nowoczesne sale dydaktyczne laboratoria. W ramach zaplanowanych zajęć tegoroczni maturzyście zapoznali się z ofertą wydziału oraz wysłuchali wykładu na temat niskich temperatur, historii skraplania gazów i zastosowań kriogeniki. Następnie obejrzeli szereg pokazów ciekawych doświadczeń przedstawiających niezwykłe właściwości substancji w niskich temperaturach z użyciem ciekłego azotu i ciekłego powietrza. Pokazy te zostały zapoczątkowane przez samego prof. Karola Olszewskiego, były nie tylko obowiązkowym elementem podczas wykładów dla studentów chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, lecz także magnesem przyciągającym mieszkańców Krakowa.
W drugim dniu zajęć zwiedzaliśmy Muzeum Katedry Anatomii Collegium Medicum UJ w budynku Theatrum Anatomicum. Obecnie w muzeum znajduje się 2077 preparatów. Pierwsza sala zawiera preparaty z działu osteologii i artrologii, także anatomii porównawczej, a wreszcie preparaty z działu antropologii. W drugiej sali zgromadzono preparaty z zakresu anatomii oraz modele rozwojowe. Ostatnia sala, będąca chlubą muzeum, zawiera preparaty najstarsze m.in. wykonane osobiście przez Prof. Teichmanna. Muzeum zawiera preparaty uzyskane przy użyciu najnowszych mas wypełniających np. drobnocząsteczkowych żywic, dzięki którym możliwe jest wnikliwe badanie łożysk naczyniowych różnych narządów przy pomocy np. skaningowej mikroskopii elektronowej. W czasie zwiedzania uczniowie byli zapoznawani ze standardami studiów medycznych. Muzeum cieszy się dużym zainteresowaniem – jest zwiedzane przez liczne wycieczki młodzieży średnich szkół medycznych, kandydatów na studia medyczne, studentów innych uczelni.
Kolejnym punktem programu było zwiedzanie Ogrodu Botanicznego, najstarszego tego typu ogrodu w Polsce. Założony został jeszcze w latach 80-tych XVII wieku i wpisany jest do rejestru zabytków, jako cenny obiekt przyrody, pomnik historii nauki, sztuki ogrodniczej i kultury. Zobaczyć można w nim tysiące gatunków roślin. Mieliśmy okazję poćwiczyć rozpoznawanie różnych gatunków roślin, a także obserwować przystosowania roślin do różnych warunków środowiskowych.
W ostatnim dniu pobytu odwiedziliśmy Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema. Na powierzchni ponad 6 ha parku rozmieszczone są: urządzenia demonstrujące zjawiska fizyki min. z zakresu mechaniki, optyki, akustyki, hydrostatyki i magnetyzmu, ekspozycja geologiczna „Geo-gródek”, ekspozycja sensoryczna „Zapachowo” oraz zielony labirynt z cytatami Stanisława Lema – „Lem-birynt”. Modele zostały zaprojektowane i wykonane przez zespół krakowskich ekspertów reprezentujących różne dziedziny wiedzy, jak architektura, fizyka czy dydaktyka. Stanowiska zawierają min ogromny pryzmat rozszczepiający światło, tarczę Newtona, ogromny kalejdoskop sprawiający, że obiekt podlega wielokrotnym odbiciom. Gong uderzony silnie prowadzący do sumowania fal akustycznych dając niesamowity, nastrojowy efekt. Jest też stanowisko prezentujące wir wodny oraz żyroskop.
Jako ostatni punkt programu zwiedzaliśmy Muzeum Apteka pod Orłem znajdujące się na Pogórzu. Było to miejsce spotkań żydowskich intelektualistów, naukowców i artystów przebywających w getcie w czasie II wojny światowej. Apteka dostarczała mieszkańcom getta rozmaitych medykamentów pomocnych w uniknięciu deportacji oraz opatrunków i lekarstw. Apteczne zakamarki wykorzystywane były jako kryjówki, ratujące przed deportacją do obozów zagłady. Młodzież miała okazję zapoznać się nie tylko z historią miejsca ale również wyposażeniem apteki z okresu II wojny światowej, w tym recepturą apteczną.
W ramach obozu odwiedziliśmy również inne punkty o ważnym znaczeniu historycznym w tym: Krakowski Rynek, a na nim Kościół Mariacki, Sukiennice, Pomnik Adama Mickiewicza, Kościół Św. Wojciecha poza tym Kościół Świętego Andrzeja, Bramę Floriańską, Dom Długosza, Muzeum Narodowe Dom Matejki.
Wymienione obiekty historyczne zwróciły uwagę na bogatą historię naszego kraju, wpłynęły na pogłębienie uczuć patriotycznych oraz uwrażliwiły młodzież na kulturę i sztukę ojczystą.
W ramach wyjazdu młodzież wzięła udział w zajęciach poszerzających wiadomości z biologii i chemii, rozwijających zainteresowania tymi przedmiotami oraz przygotowujących do egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym.
Oprócz niezwykle interesujących, naukowych biologiczno–chemicznych zajęć mogliśmy skosztować odrobinę krakowskiej kultury, sztuki i kuchni. Wszyscy wrócili do domu pełni wrażeń i nowych doświadczeń .
Wyjazd częściowo został sfinansowany z Przedsięwzięcia Ministra Edukacji i Nauki pn. Poznaj Polskę.
Organizatorki obozu naukowego: nauczycielka chemii – Lidia Walaszek nauczycielki biologii – Beata Kudzia i Ewa Póda-Michalska oraz nauczycielka wychowania fizycznego – Grażyna Prochownik.