Wykład o funkcjach i stosowaniu form adresatywnych w komunikacji społecznej
Formy adresatywne to sposoby, za pomocą których zwracamy się do innych, służą do nawiązywania kontaktu i jednocześnie określają status – wyjaśnia wykładowczyni Uniwersytetu Jagiellońskiego dr Agnieszka Jurczyńska-Kłosok. Istotne jest przestrzeganie zasad dotyczących nie tylko savoir-vivre’u, ale przede wszystkim etyki języka. Wypowiedzi performatywne mogą wpływać na rzeczywistość, ponieważ realizują funkcje apelatywne, pragmatyczne i ujawniają emocje. Właściwy kontakt uczestników aktu komunikacji kształtuje dobre relacje międzyludzkie oparte na zaufaniu, wzajemnym szacunku i wiarygodnym posługiwaniu się językiem. Badaczka reprezentująca Katedrę Współczesnego Języka Polskiego podkreśla, że normy użycia słów sprzyjają nadawcy. Sytuacje oficjalne nakładają na użytkowników języka wielką odpowiedzialność związaną z okazywaniem szacunku poprzez formy performatywne: „Szanowni Państwo”, „Pani Dyrektor”, Panie Doktorze” lub „pozwólcie Państwo, że przedstawię gościa…”.
Doktor Jurczyńska-Kłosok skłania do refleksji nad niepokojącym zjawiskiem w polityce, które polega na deprecjonowaniu odbiorców w sytuacjach oficjalnych za pomocą pozornie miłych zdrobnień, lub odniesień do stanu cywilnego kobiety, które w rzeczywistości dyskredytują. Uwrażliwia także na stosowne używanie bardzo popularnej współcześnie formy „witam”. Tej formuły według zasad savoir-vivre’u używa jedynie osoba starsza do młodszej, wyżej usytuowana do niżej usytuowanej, np. wykładowca do studenta, przełożony do podwładnego, ale nie odwrotnie. Świadome posługiwanie się językiem może sprzyjać dobrym kontaktom międzyludzkim.
Wykład dr Agnieszki Jurczyńskiej-Kłosok z Katedry Współczesnego Języka Polskiego Wydziału Polonistyki UJ odbył się 24 kwietnia.
W wykładzie uczestniczyły następujące klasy: 2a, 2f, 3a, 3h.
